Uzm. Dyt. Özgür G.
Yayın Tarihi: 12.07.2024 | Güncelleme Tarihi: 12.10.2024
Çocuklarda burun akıntısı, en sık görülen durumlardan biridir. Genellikle ciddi bir problem yaratmasa da geçmeyen burun akıntısı kronik bir hastalığın habercisi olabilir. Pek çok farklı nedene bağlı olarak gelişen burun akıntısı, burun deliklerinden mukus akması ya da damlaması ile karakterizedir. Mukus, burun boşluğunu kaplayan mukoza dokusundan salgılanan koruyucu bir maddedir. Nefes ile birlikte gelen havayı nemlendirir, havanın içindeki toz, yabancı madde, bakteri gibi mikroorganizmaları tutarak akciğerlere geçişini engeller. Bir çeşit bariyer görevi üstlenen mukus; mukozadaki tahriş ya da iltihaplanma nedeniyle artabilir ve aşırı mukus üretimi burundan akabilir ya da damlayabilir. 1 Çocuklarda burun akıntısı nedenleri, belirtileri ve tedavisi hakkında merak ettiğiniz tüm detaylar için okumaya devam edin…
Çocuklarda Burun Akıntısı Neden Olur?
Bebeklerde ve çocuklarda burun akıntısının en yaygın nedeni viral bir enfeksiyon olan soğuk algınlığıdır. Henüz bağışıklık sistemlerinin tam gelişimini tamamlayamaması ve daha büyük çocuklarla birlikte zaman geçirmesi soğuk algınlığına yakalanma riskini artırır. Özellikle kreşe gitmek ve daha büyük çocuklarla daha çok vakit geçirmek 2 yaş burun akıntısı ve hapşırma nedenleri arasındadır. Çocuğunuzun enfeksiyonlara yakalanma riskini azaltmak için bağışıklık fonksiyonlarının desteklenmesi önemlidir. Bağışıklığı güçlendirmek için neler yapmanız gerektiği hakkında detaylı bilgilere "Çocuğa bağışıklık güçlendirici öneriler" yazımızdan ulaşabilirsiniz.2 Çocuklarda burun akıntısı aşağıdaki nedenleri de kapsayabilir:
Alerjiler
Toz, polen, evcil hayvan tüyü gibi alerjenler çocuklarda burun akıntısına neden olabilir. Hava yoluyla buruna giriş yapan bu bileşenler burun mukozasını tahriş eder ve aşırı mukus salgılanmasına neden olarak burun akıntısına yol açabilir. Aynı zamanda burun akıntısına baş, ağrısı, boğaz ağrısı ve hapşırık gibi semptomlar eşlik edebilir.1
Sinüzit
Soğuk algınlığının yol açtığı bir komplikasyon olan sinüzit, burun mukozasının iltihaplanmasına neden olarak mukus salgısında artışa ve burun akıntısına yol açabilir. Buna ek olarak baş ağrısı, burun tıkanıklığı ve yüz ağrısı da sinüzitte sık yaşanır. 3 yaş burun akıntısı sinüzit enfeksiyonundan kaynaklanabilir. 1
Diş Çıkarma
Diş çıkarma döneminde bebeğin bağışıklık sisteminin düşmesi enfeksiyonlara yakalanma riskini artırabilir ve enfeksiyon kaynaklı burun akıntısı gözlenebilir. Ayrıca diş çıkarma sırasında diş çevresinde yaşanan iltihaplanma burun akıntısına neden olabilir. 6 aylık bebek burun akıntısı diş çıkarmaya başladığı için olabilir.3
Septum Sapması
Burun duvarının yer değiştirmesi ya da bir tarafa doğru eğilmesi, doğuştan gelebilir. Septum sapması denilen bu tıbbi durum tekrarlayan sinüs enfeksiyonlarına burun geçişi çevresinde iltihaplanmalara neden olarak burun akıntısına yol açabilir.1
Alerjik Olmayan Rinit
Burun geçişinde iltihaplanma ile karakterize tıbbi bir durum olan non alerjik rinit, bilinmeyen bir nedenden gelişebilir. Histamin ya da parlak güneş ışığı, sıcaklık değişimi gibi herhangi bir alerjen tarafından tetiklenebilen alerjik olmayan rinit, burun akıntısı ve hapşırık gibi belirtilere neden olabilir. 8 aylık bebekte burun akıntısı alerjik olmayan rinit nedeniyle yaşanabilir. 1
Kuru Hava
Hava kuruluğu, burun içindeki sıvı dengesini bozarak iltihaplanmaya neden olur ve bu durum mukus salgısında artışa bağlı burun tıkanıklığın ayol açabilir. Soğuk hava ya da ısı nedeniyle ev ortamındaki havanın kuruması çocuklarda burun akıntısı meydana getirebilir. 4 aylık bebek burun akıntısı ev ortamındaki havanın kuruluğu nedeniyle yaşanabilir. 1
Solunum Sinsityal Virüsü
Akciğerler ve solunum yollarında öksürük, burun tıkanıklığı, boğaz ağrısı, ateş, baş ağrısı, hapşırma gibi soğuk algınlığına benzer belirtilere neden olan solunum sinsityal virüsü, burun içi mukozada iltihaplanmaya yol açarak çocuklarda burun akıntısı meydana getirebilir. 1
Çocuklarda Burun Akıntısı Belirtileri Nelerdir?
Burun akıntısı tek başına tıbbi bir durum ya da hastalık olarak kabul edilmez. Herhangi bir hastalığın belirtisi olarak değerlendirilir. Genellikle burun akıntısına hapşırık ve burun tıkanıklığı eşlik eder. Bazı ciddi durumlarda yüksek ateş, öksürük ve solunum güçlüğü de eşlik edebilir. Burundan akan mukusun kıvamı ve rengi değişiklik gösterebilir. Alerjiler, baharatlı yiyecekler ve soğuk havada bulunmak çocukta su gibi burun akıntısı meydana getirebilir. Ancak soğuk algınlığı ve diğer enfeksiyonlarda burun akıntısı daha kalın ve daha koyu renge sahip olabilir. 7 aylık bebek burun akıntısı kıvamı koyu ve kalın ise soğuk algınlığı enfeksiyonunun belirtisi olabilir. 4
Çocuklarda Burun Akıntısına Ne İyi Gelir?
Çocuklarda burun akıntısı genellikle evde uygulanabilecek yöntemlerle kısa sürede geçebilir. Bu yöntemler aşağıdakileri içerebilir:
Beslenmesine Dikkat Edin
Eğer bebeğinizi emziriyorsanız emzirmeye devam etmek, ek gıdaya geçtiyse su tüketimini desteklemek burun akıntısına iyi gelebilir. Bebeğiniz ek gıdaya geçti ise ılık çorba, bitki çayları gibi sıvılarla beslenme programını destekleyerek mukusun incelmesine ve dışarıya atılmasına yardımcı olabilirsiniz.
Ortamı Nemlendirin
8 aylık bebek burun akıntısı ev ortamındaki havanın kuruluğundan kaynaklanabilir. Bu durumda havayı nemlendiren özel cihazlardan yardım alabilirsiniz. Ancak bu cihazların düzenli olarak temizliğini yapmanız, olası alerjenlerden korumanıza yardımcı olabilir.
Burun Temizliği Yapın
Reçetesiz satılan tuz solüsyonları ile burun temizliği yapabilir ve mukusun dışarı atılmasını sağlayabilirsiniz. Uyurken çocuğunuzun başını yükseltmek, genellikle burun akıntısı ile birlikte görülen burun tıkanıklığının önlenmesine yardımcı olabilir.
Buhar Terapisi Uygulayın
Buhar terapisi, burun mukusunun gevşemesine ve incelmesine katkıda bulunabilir. Bebeğinize sıcak bir duş aldırabilir ve sıcak duş sırasında oluşan buhar ortamında birkaç dakika bebeğinizi oturtabilirsiniz.5
Çocuklarda burun akıntısı eğer ekstra bir komplikasyon eşlik etmiyorsa genellikle kendiliğinden 10-14 gün içinde geçer. Ancak burun akıntısı ve diğer belirtiler 10 günden fazla sürerse bu durum ciddi bir sağlık probleminin habercisi olabilir. Özellikle 3 aydan daha küçük bebeklerde ateş varlığında burun akıntısına neden olan hastalığın erken teşhisi için mutlaka doktora danışmanız gerekebilir. Nefes almada zorluk, göğüste hırıltı, iştahta azalma, yoğun yeşil burun akıntısı, kusma, kanlı mukus ve şiddetli öksürük halinde en yakın sağlık kuruluşuna başvurmanız önemlidir.2 4
Çocuklarda Sürekli Burun Akıntısının Sebepleri Ne Olabilir?
Çocuklarda burun akıntısı evde uygulanan yöntemlerle genellikle kendiliğinden geçer. Çocuğumun burun akıntısı geçmiyor diyen ebeveynlerden iseniz bu durumun altında farklı sağlık sorunları yatıyor olabilir. Sürekli burun akıntısı genellikle alerji kaynaklıdır. Buna ek olarak septum kayması, nazal polipler ya da sürekli irrite edici maddelere maruz kalmak da sürekli burun akmasına neden olabilir. Ayrıca bebeğin ya da çocuğun burnuna yabancı bir cismin kaçmış olabilir, burun kistleri ya da tümörleri bulunabilir, sinüs ya da geniz eti enfeksiyonları yaşanabilir. Çocuğunuzun burun akıntısı 10 günden fazla sürer ise mutlaka bir doktora danışarak altta yatan nedenin araştırılması çocuğun genel sağlık durumunun korunması açısından oldukça önemlidir. 4 6
Çocuklarda Burun Akıntısı Bulaşıcı Mıdır?
Çocuklarda burun akıntısı, altta yatan nedene bağlı olarak bulaşıcı olabilir. Eğer grip, nezle gibi virüs kaynaklı bir enfeksiyon nedeniyle burun akıntısı var ise bu durum diğer insanlarla temas edilmesi halinde bulaşıcı olabilir. Ancak burun akıntısına neden olan faktör alerjenler, septum kayması, nazal polipler ya da sinüs enfeksiyonları ise burun akıntısı bulaşıcı özellik taşımaz. Bu bilgiler ışığı altında burun akıntısının kendisi değil akıntıya neden olan durum bulaşıcıdır denebilir. 4
Uyarı: Bu metin kişileri konu özelinde objektif bir şekilde bilgilendirme amaçlı yazılmıştır.